Fatih’teki tarihi çeşmeyi sarıya kırmızıya boyadılar
– FATİH’teki Tersanenin Sadrazamı tarafından yaptırılan 200 yıllık Salih Paşa Çeşmesi, Galatasaray’ın şampiyonluğu sonrası sarı ve kırmızı renklere boyandı. Sanat Tarihi Uzmanı Hayri Fehmi Yılmaz, “Kültür varlıklarına müdahale etmeden, heyecanımızı farklı bir şekilde ifade etmemiz gerekiyor” dedi.
Unkapanı Mahallesi’nde bulunan ve Tersane Sadrazamı tarafından yaptırılan 200 yıllık Salih Paşa Çeşmesi’nin bir bölümü sarı ve kırmızı renklere boyandı. Galatasaray taraftarı olduğu iddia edilen bir grup da çeşmenin bulunduğu sokağın kaldırımlarını ve aydınlatma direklerini sarı-kırmızıya boyadı. Bu arada cadde üzerindeki tarihi çeşmenin bir bölümünün sarı ve kırmızı renklere boyandığı belirtildi. Sosyal medyada gelen tepki üzerine kırmızı renk önce sarıya ardından beyaz boyaya boyandı.
“HAMİDİYE VE TERKOS ÇEŞMEMİZİN SUYU”
Yıllardır çeşmenin bulunduğu sokakta yaşadığını belirten Kamber Hüseyin Aydın, “Çeşmemizden önce Hamidiye suyu sonra Terkos suyu akardı, şimdi iptal oldu. Burası çerçeve çizdi. Kaldırımları da. Doğru mu yanlış mı yaptılar bilmiyorum ama kaldırımları güzelleştirdiler.”
Tarihi Salih Paşa Camii’nin 21 yaşındaki imamı Niyazi Şekerci, “Camimiz tarihi cami, şadırvanı da tarihi. daha önce sıvalı, tarihinin aksine.Yazıt orijinal ama boya sıvalı.Bunlar yanlış. Fanatikler Pazar günü burada resim yaptılar. Kaldırımları da boyadılar. Biz onaylamıyoruz. Daha önce itiraz etmeme rağmen buraya beton atılmasıyla ilgili bir olay olmuştu. Burada seyyar satıcı bir abimiz vardı, buraya beton attı. Burada bir oluk vardı, kapattı. Ancak camimizin şadırvanı yıkıldı” dedi.
“OLAY BOYUNCA BU OLDU” Sanat Tarihçisi Hayri Fehmi Yılmaz, Salih Paşa Çeşmesi’nin ilçenin simgesi olduğunu belirtti. Yılmaz, “Tatsız bir olayla gündeme geldi. Bir yandan bu muhtemelen olumlu bir şey. İstanbullular İbn-i Meddas Salih Paşa Camii’ni, bu şirin şadırvanı, bu küçük meydanı ve Hz. sokak dokusu.Çünkü burası İstanbul.Aynı zamanda ahşabı en iyi korunmuş caddelerden biri,unutulmasında yarar var.Ne yazık ki bazen çok heyecanlanınca ne yapacağımızı bilemiyoruz.Görünen bir şeyler yapabiliriz. Böyle bir şehrin ya da semtin simgesi olan, o semte adını veren bir binaya güzel “Bir takımın renklerine boyanmak iyi bir şey değil. En azından gündeme geldi. Muhtemelen çeşme daha iyi bakılacaktır. Adını verdiği semtte daha uygun bir imajla İstanbulluların gündemine gelecek” dedi.
Sanat Tarihçisi Yılmaz, “Tabi ki yetkililer hızla gerekli işlemleri yapıyorlar. Söylemekte fayda var. Çok güzel bir çeşme burası, burada hayır yazısını görebilirsiniz. Ayna taşı, musluk olması lazımdı. Aşağıda da çeşme var.” banklar var orda eski fotoğraflarda kısmen görülen bir yalak var artık yok burada da bir kot var o yüzden çeşmeyi toprağa gömülü olarak görüyoruz onu hatırlamak daha doğru olur Bu şekilde yapılacak yeni bir düzenleme ile muhtemelen mahalleye daha yeterli hizmet verecektir.Ama bu şekilde kültür varlıklarımıza müdahale etmemeliyiz.Kültür varlıkları hepimizin ortak mirası, insanlığın ortak mirasıdır. .. Hani çeşmeye böyle davranmamak lazım.Kültür varlıklarına bulaşmadan heyecanlarımızı farklı bir şekilde yaşatmak lazım.Ama en azından İstanbul’un bu keyifli köşesine bakın.Hatırlamışsınızdır” dedi.
“BU ÇEŞME OSMANLI TARZI KLASİK BİR MAHALLESİDİR” Sanat Tarihçisi Yılmaz, “Aslında burası İstanbul’un gözde bir köşesi, semt Salih Paşa olarak biliniyor. Arkamızda güzel bir mescit var. arkasında küçük bir meydan oluşturan bu alana çeşme yapılmıştır.Bu çeşme klasik Osmanlı üslubunda bir mahalle çeşmesidir.Bu nedenle Salih Paşa’nın adıyla anılmaya başlanmıştır.Arkadaki camiye bile bu çeşmenin adı verilmiştir. Burası İstanbul’un tarihi dokusunu en iyi korumuş caddelerinden biridir.Tabii ki bu çeşme o tarih boyunca bir çok kez tamir görmüş ve günümüze kadar gelebilmiştir.Ne yazık ki zemin biraz yükseldiği için kısmen dereye gömülmüştür. eski yalak, ayna taşı kırılmış ama 20.yy başında 1912-1913 İstanbul’da yapılan onarım kitabesi hala duruyor.Aslında Salih Paşa’nın çeşmesini bir ustaya tamir ettiren Zeynep Hanım adında bir İstanbullu. 20. yüzyılın başında hayırsever, muhtemelen bu semtte yaşamış. Çeşme bu haliyle günümüze kadar gelmiştir. Muhtemelen eski fotoğraflarda görünen ahşap bir saçağı vardır. Hiçbiri kalmadı” dedi.
Sanat tarihçisi Yılmaz, “Farkındalık yaratmak gerekiyor. Elbette kültür varlıklarının zenginliğiyle övünen bir toplumuz. Ancak eğitim sistemimizde bunları anlatan hiçbir şey yok. Biz bu güçlü kültürü paylaşmıyoruz. Eğitim sistemimizde gençlerimizle mirası.Biz çocuklarımızla asla paylaşmayız.Sonra o bilincin oluşumu zayıflar.Ama yine şükür edelim.Bakın bu tür müdahaleler toplumda önemli bir tepki ile karşılandı.İşte herkes, sen de bu işe sahip çık” “Biliyorsunuz burası İstanbul’un yaşayan köşelerinden biri, bence bu örnekte İstanbullular en azından kültürel mirasına sahip çıkmışlar. Bunun devam edeceğini umuyoruz. İnşallah daha iyi bir müdahale ile çeşme İstanbullulara daha güzel görünecek şekilde hazırlanacak” diye konuştu.
Tepkilerin ardından çeşmenin sarı ve kırmızıya boyanan kısmı önce sarıya sonra beyaza boyandı. Fatih Belediyesi’nden herhangi bir açıklama yapılmadı.
